Kock
Młyn papierniczy
Adres:
ul. Berka Joselewicza
Kock woj. lubelskie
Lata działalności:
ok. 1546 - 1655
Profil produkcji
papier czerpany
Wykaz właścicieli
- ród Firlejów
Opis
Kock – miasto w województwie lubelskim, położone około 45 km na północ od Lublina. Teren na którym ulokowano miasto to nieznaczna wysoczyzna nad dolinami rzek Czarnej, wpadającej do Tyśmienicy, w pobliżu jej ujścia do Wieprza.
Z północno-zachodniego narożnika miasta wybiega na wschód trakt łysobycki (białobrzeski), obecna ulica Berka Joselewicza, prowadząca w stronę stawów i dawnej papierni. Był to budynek na drodze z Białobrzegów do Kocka zlokalizowany obok śluzy na rzece Czarnej.
Najprawdopodobniej ok. 1546 r. wyprodukowano pierwszy papier w kockiej papierni z herbem Lewart, którym to herbem posługiwał się ród Firlejów, właścicieli Kocka. O założeniu papierni w Kocku brak bliższych informacji. Ponieważ najwcześniejszy dotąd znany papier z herbem Lewart pochodzi z 1546 r., papiernia w Kocku musiała powstać przed tą datą, za życia wojewody Piotra Firleja (zm. 1553). Papiernia była młynem wyposażonym w dwa koła wodne i zatrudniała oprócz majstra (mistrza) dwóch czeladników. Papiernia produkowała papier do 1655 r. tj. „potopu szwedzkiego”, podczas którego została zniszczona, następnie służyła jako młyn zbożowy.
Znaki wodne
Herb Lewart (godło na tarczy i klejnot) umieszczone w podwójnym otoku
Lewart w ozdobnej owalnej tarczy nakryty otwartą koroną
Lampart ukoronowany w tarczy o nieznacznie wyciętych konturach
Lampart uniekoronowany umieszczony w kartuszu z mocno wyciętymi brzegami
Lampart ukoronowany zamknięt w kartuszu ozdobnym, nakrytym otwartą koroną
Lampart koronowany ustawiony w kartuszu ozdobionym mitrą
* W okresie od 1593 do potopu szwedzkiego Lewartem znakowała swoje wyroby również papiernia w Lublinie.
Wykaz publikacji i linki na temat obiektu:
W. Budka, Papiernie w Lublinie i Kocku, „Archeion” XXV (1956), s. 257-275. Przedruk artykułu [w:] Antologia prac historyka papiernictwa Włodzimierza Budki, 2009.
http://www.turystyka.lgdlubartow.org.pl/gmina-kock
Opracowanie:
Karolina Dyjas