Rybocice/Rosiejewo (niem. Reipzig/Pulverkrug)
Młyn papierniczy

Adres:

Lokalizacja na mapie orientacyjna - brak dokładnych danych
Rybocice woj. lubuskie

Lata działalności:

1535 - 1846

Profil produkcji

papier czerpany

Wykaz właścicieli

  • Hans Können, dzierżawca 1600-1635
  • Martin Eck, dzierżawca
  • Christian Geisler, dzierżawca
  • rodzina Krumbholz od 1702
  • Martin Focke, dzierżawca 1740-54
  • Gottlieb (Gottfreid) Schuch, dzierżawca 1740-54
  • Johann Gottlieb Frank po 1759 r.
  • Alexander Baerwaldt

Opis

Rybocice – wieś położona w województwie lubuskim, w powiecie słubickim, w gminie Słubice. Przez wieś przepływa rzeka Ilanka w swoim dolnym biegu.

W latach 1535-1571 frankfurcki magistrat eksploatował w Rybocicach papiernię. Była napędzana wodą, z trzema biegami, i znajdowała się niedaleko wsi, w przyjemnej okolicy na rzeką Ilanką. W 1595 roku papiernie oddano w wieczystą dzierżawę wraz z 35 małymi morgami gruntu. Jej powstanie było bezpośrednio związane ze wzrostem liczby książek drukowanych na potrzeby uniwersytetu we  Frankfurcie. Początkowo rada Frankfurtu przejęła całą administrację w młynie, ale okazało się to nieskuteczne. W 1600 roku miasto wydzierżawiło więc młyn mistrzowi Hansowi Könnenowi, który prowadził go aż do swojej śmierci w 1635 roku. Do przełomu XVII i XVII wieku młyn był dzierżawiony przez papierników Martina Ecka i Christiana Geislera, w tym czasie uległ zniszczeniu przez pożar, po którym został odbudowany.

W 1702 roku młyn przeszedł w ręce rodziny Krumbholz, która płaciła urzędowi we Frankfurcie 210 talarów czynszu rocznie.

W latach 1740-54 dzierżawcami papierni byli Martin Focke i Gottlieb (Gottfreid) Schuch. Znak wodny na papierach wytwarzanych w tej papierni w 1749 r. to skaczący jeleń z okazałym porożem i literami G.T.R. Papier produkowany w Rybocicach – Reipzig (później Pulverkrug) był sprzedawany głównie na targach we Frankfurcie nad Odrą.

Około 1750 roku papiernia składała się z masywnego budynku o długości 105 stóp i szerokości 42 stóp. Użytkowała już wówczas holendra. Oprócz kilku stajni i stodoły, nieruchomość obejmowała również tak zwany Plunderhaus (budynek do przechowywania zebranego surowca szmacianego).

12 sierpnia 1759 r. podczas działań wojennych, spłonęła również stara papiernia. Po jej odbudowie została wydzierżawiona przez mistrza Johanna Gottlieba Franka, którego rodzina była jej właścicielem do 1806 r. Następnie papiernia Pulverkrug była własnością Alexandra Baerwaldta.

Działała jako młyn do 1846 r.

Znaki wodne

Skaczący jeleń z okazałym porożem i literami G.T.R

Wykaz publikacji i linki na temat obiektu:

https://www.gca.ch/orte_n-r/253/index.html

https://slubice.pl/cms/9717

F. Hössle, Alte Papiermühlen der Provinz Brandenburg, „Der Papier-Fabrikant” 1933, z. 15, s. 233-236.

 

Opracowanie:

Karolina Dyjas