Zgierz
Fabryka tektury
Adres:
ul. Dąbrowskiego 29
Zgierz, woj. łódzkie
Lata działalności:
1936 - przed 1984
Profil produkcji
tektura lita
Asortyment produkcji
Tektura surowa do przetwarzania na papę dachową.
Wykaz właścicieli
- inż. A. Tajtelbaum i S-ka
- Oskar Szubert
- po nacjonalizacji w 1945 r. zakład podlegał początkowo pod Włocławskie Zakłady Papiernicze
Opis
Zakład uruchomiono w 1936 r. Do czasów drugiej wojny światowej wytwarzano tu tekturę surową na jednej maszynie tekturniczej. W czasie wojny do zakładu przywieziono drugą maszynę (skonfiskowaną inż. Arkuszewskiemu w Łasku).
Po drugiej wojnie światowej zakład został przejęty przez władze państwowe jako przedsiębiorstwo o kluczowym znaczeniu dla państwa. Przedwojenni właściciele zabiegali o zwrot zakładu. Wówczas dowiedzieli się ze zdumieniem, że fabryka produkująca wyłącznie tekturę surową w ilości 160 t miesięcznie i zatrudniająca nie więcej niż 35 robotników ma charakter kluczowy. Wnioskowali zatem o wyłączenie jej z procesu nacjonalizacji. W związku z prośbami dawnych właścicieli Minister Przemysłu odmówił znacjonalizowania przedsiębiorstwa. Wówczas władze państwowej branży papierniczej postanowiły zaliczyć fabrykę do grupy zatrudniających ponad 50 osób na zmianę (wg jednej z ekspertyz w fabryce na jedną zmianę mogły pracować nawet 54 osoby). Na tej podstawie Główna Komisja ds. Upaństwowień Przedsiębiorstw dnia 24 października 1947 r. postanowiła przedstawić Ministrowi wniosek o wydanie orzeczenia przejęcia zakładu na własność państwa. 26 lipca 1948 r. Minister Przemysłu i Handlu wydał zarządzenie o nacjonalizacji zakładu.
Wg danych z okresu powojennego zakład wytwarzał: w 1951 r. 1,8 tys. t, a w 1968 r. 2,5 tys. t tektury.
Wykaz publikacji i linki na temat obiektu:
Szymczyk M., Polski przemysł papierniczy 1945–1989, Duszniki-Zdrój 2007, s. 336.
Była tkalnia braci Skosowskich i nie tylko, http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/44853,zgierz-byla-tkalnia-braci-skosowskich-i-nie-tylko.html
Opracowanie:
Maciej Szymczyk