Asortyment produkcji

• ścier
• tektura lita

Opis

W latach 1924–1925 inż. Czajewski z Łodzi do spółki z księżną Orleńską z Krakowa wykupił od miejscowych górali tereny pod budowę fabryki, uzyskał prawo wodne i rozpoczął prace wstępne, tj. wykop pod kanał dopływowy w 1926 r. Wobec wyczerpania się zasobów finansowych znaleźli trzeciego wspólnika – Juliusza Herzoga ze Lwowa, który uzyskał 50 proc. udziałów. Dzięki nowemu udziałowcowi rozpoczęto budowę fabryki. Powstała hala maszyn i biuro, zakupiono turbinę wodną o mocy 528 KM i zainstalowano ścierak. Wkrótce z braku środków prace wstrzymano.

Dopiero 1935 r. lwowski przemysłowiec Maurycy Kopelman wykupił dotychczasowych udziałowców, pozostawiając Herzoga jako cichego wspólnika z udziałem kilku procent. Przystąpiono do dalszej budowy, jednak latem 1936 r. powódź całkowicie zniszczyła budowany żelbetonowy syfon doprowadzający wodę z Białego Dunajca do turbiny. Prace rozpoczęto od początku. Skutkiem tego Kopelman popadł w trudności finansowe i musiał szukać wspólnika, którym okazał się kupiec ze Lwowa Izydor Thieberger. Z końcem lata ukończono budynki, zainstalowano maszyny i przystąpiono do próbnego rozruchu. Do wybuchu wojny zakład prowadzony był pod nazwą Podhalańska Fabryka Tektury „Dunajec” M. Kopelman i I. Thieberger S-ka kom. w Białym Dunajcu.

W 1937 r. wyprodukowano 870 t tektury, a rok zamknięto ze stratą 2,7 tys. zł.

Niskie płace oraz nieudzielanie robotnikom płatnych urlopów wywołały strajk okupacyjny trwający 14 dni. Właściciele zgodzili się na warunki załogi. Produkcja w 1938 r. wzrosła do 1,5 tys. t, a bilans zamknięto z zyskiem 22,5 tys. zł.

W pierwszym dniu wojny wspólnicy wyjechali do Lwowa.

Niemcy skonfiskowali fabrykę i pod swym zarządem uruchomili produkcję 17 lipca 1940 r. Po wojnie zakład znacjonalizowano i początkowo podporządkowano Południowemu Zjednoczeniu Przemysłu Celulozowo-Papierniczego. W 1947 r. po likwidacji Zjednoczenia fabrykę podporządkowano pod Czułowskie Zakłady Papiernicze.

Fabryka wyposażona była w trzyprasowy ścierak firmy Voith i trzy tekturówki dostarczone przez Hutę Zgoda.

W planach Zjednoczenia Przemysłu Celulozowo-Papierniczego była likwidacja przestarzałego zakładu pomiędzy 1971 a 1980 r. Jednocześnie ubytek produkcji z tytułu zamknięcia fabryki szacowano na 1,6 tys. t ścieru i 1,6 tys. t tektury.