Dąbrowica (niem. Eichberg)
Fabryka papieru / papiernia
Adres:
Dąbrowica, woj. dolnośląskie
Kontakt:
Lata działalności:
1837 - obecnie
Profil produkcji
papier maszynowy, papier pakowy
Asortyment produkcji
- papiery ze znakami wodnymi, papiery czerpane, papiery do drukowania (dawniej)
- papier żeberkowy, półpergamin, papier ekologiczny makulaturowy, papier pakowy biały (obecnie)
Wykaz właścicieli
- J.E. Kießling i F.W. Schlöffel – 1835–1846
- J.E. Kießling i A. Bock – 1846–1852
- R. von Decker – 1852–1877
- spadkobiercy R. von Deckera – 1877–1927
- spółka komandytowa Eichberger Papierfabrik R. von Decker K.G. – 1927–1933
- Eichberger Papierfabrik Betriebs GmbH (księżna Dorothea Marie zu Schleswig-Holstein) – 1933–1945
- Dolnośląskie Zjednoczenie Przemysłu Celulozowo-Papierniczego w Jeleniej Górze – 1945–1947
- Jeleniogórskie Zakłady Papiernicze – 1947–1955
- Janowickie Zakłady Papiernicze – 1956–1972
- Karkonoskie Zakłady Papiernicze – 1972–1991
- Fabryka Papieru w Dąbrowicy – 1991–1996
- Fabryka Papieru w Dąbrowicy Sp. z o.o. – 1996
Opis
KALENDARIUM DĄBROWICKIEJ PAPIERNI
| 1835 | J.E. Kießling i F.W. Schlöffel w Dąbrowicy nad Bobrem nabywają parcelę i rozpoczynają budowę fabryki. Kupują maszynę papierniczą w londyńskiej firmie Bryan Donkin & Co. |
| 3.08.1837 | Uroczyste uruchomienie produkcji. Fabryka staje się dostawcą papieru dla drukarń na Śląsku, a z czasem także w innych częściach Prus |
| 1846 | Ze spółki odchodzi F.W. Schlöffel. Jego miejsce zajmuje Johann Andreas Bock |
| 1852 | Papiernię kupuje Rudolph von Decker, właściciel Królewskiej Drukarni Dworskiej w Berlinie |
| 1866 | Uruchomienie drugiej maszyny papierniczej. Skonstruowała ją, podobnie jak pierwszą, firma Bryan Donkin & Co. Maszyna przystosowana była do produkcji papierów biblijnych |
| 1868 | R. von Decker uzyskuje koncesję na produkcję papieru na dokumenty, papiery wartościowe i banknoty. W tym celu rozpoczęto w Dąbrowicy urządzać czerpalnię (wówczas tego typu papiery wytwarzano ręcznie) |
| 1872 | Uruchomienie w Dąbrowicy czerpalni |
| 1874 | Fabryka rozpoczyna produkcję papieru na banknoty o nominale 20, 50, 500 i 1000 marek |
| 1877 | Śmierć R. von Deckera. Papiernia przechodzi w ręce jego spadkobierców |
| 1909 | Wymiana starszej maszyny papierniczej. Nowe urządzenie dostarczyła firma J.M. Voith z Heidenheim |
| 1927 | Fabrykę przejmuje spółka komandytowa Eichberger Papierfabruk R. von Decker K.G., w której głównym udziałowcem jest bankier Eberhard Anders |
| 1933 | Spółka komandytowa bankrutuje, a dąbrowicką papiernię przejmuje nowa firma pod nazwą Eichberger Papierfabrik Betriebs GmbH, którą zakłada księżna Dorothea Marie zu Schleswig-Holstein |
| 1939–1945 | W latach wojny firma zatrudnia przymusowych robotników m.in. z Polski. W fabryce prawdopodobnie produkowany jest papier na fałszywe dolary amerykańskie i funty brytyjskie, w celu zdestabilizowania rynków finansowych państw walczących z Niemcami |
| 1945 | Przejęcie papierni przez władze polskie. Zakład zostaje znacjonalizowany i poddany centralnemu zarządzaniu. Fabryka należy do Dolnośląskiego Zjednoczenia Przemysłu Celulozowo-Papierniczego w Jeleniej Górze |
| 1947–1955 | Dąbrowicka fabryka funkcjonuje w ramach Jeleniogórskich Zakładów Papierniczych |
| 1947 | Papiernia otrzymuje bocznicę kolejową, co znacznie ułatwia przywóz surowców i wywóz papieru |
| 1951–1953 | Fabryka produkuje m.in. papier na kartki żywnościowe |
| 1969 | Maszyna z 1909 r. zostaje zmodernizowana, dzięki czemu wzrasta jej prędkość i wydajność |
| 1972–1991 | Zakład należał do przedsiębiorstwa państwowego Karkonoskie Zakłady Papiernicze |
| 1972 | Wymiana starszej maszyny papierniczej. Nowe urządzenie zaprojektowało Centralne Biuro Techniczne Przemysłu Papierniczego, a podzespoły dostarczyła Fabryka Maszyn Papierniczych z Cieplic. Maszyna wytwarza głównie podłoża na papier światłoczuły |
| 1984 | Podpisanie umowy z Polską Wytwórnią Papierów Wartościowych, na mocy której produkcja papieru na banknoty i dokumenty zostanie uruchomiona w Dąbrowicy, w przypadku gdyby PWPW nie mogła z jakiegoś powodu (np. wojny) kontynuować produkcji |
| 1991–1996 | Zakład jest prowadzony przez przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Fabryka Papieru w Dąbrowicy |
| 1996 | Zakład zostaje przejęty przez spółkę pracowniczą pod nazwą Fabryka Papieru Sp. z o.o. w Dąbrowicy. Stanowisko prezesa spółki obejmuje dotychczasowy dyrektor zakładu Jerzy Czarnecki |
| 1996–2002 | Spółka inwestuje w modernizację zakładu blisko 3 mln zł; m.in. modernizowane są maszyny papiernicze, zostaje doposażona wykańczalnia oraz zostają podjęte inwestycje w zakresie gospodarki wodno-ściekowej |
| 2000 | Fabryka realizuje kontrakt na dostawę papieru do druku kart wyborczych w sławnych wyborach w Jugosławii, po których Slobodan Miloševic został odsunięty od władzy |
| 2016 | Wprowadzenie do oferty tektury litej wytwarzanej z makulatury |
| 2019 | Z powodu trudności finansowych firma zatrzymała działalność |
| 2020 | Prowadzenie procesu naprawczego zmierzającego do wznowienia działalności |
Znaki wodne
Wykaz publikacji i linki na temat obiektu:
Szymczyk M., 165 lat Fabryki Papieru w Dąbrowicy, Duszniki-Zdrój–Dąbrowica 2002.
Szymczyk M., Polski przemysł papierniczy 1945–1989, Duszniki-Zdrój 2007.
Szymczyk M., Śląskie papiernictwo w okresie industrializacji kapitalistycznej, Duszniki-Zdrój 2000.
https://www.fabryka-papieru.pl/
Opracowanie:
Maciej Szymczyk