Głuchołazy (niem. Ziegenhals)
Młyn papierniczy, Fabryka papieru / papiernia

Adres:

ul. Andersa
Głuchołazy, woj. opolskie

Lata działalności:

II poł. XIX w. - 1924

Profil produkcji

papier maszynowy

Asortyment produkcji

  • papier czerpany
  • papier maszynowy do pisania i drukowania, kartony (po 1880)

Wykaz właścicieli

Ernst Knöfel – do 1880

Steher i Fränkel – 1880–1886 (1887)

Richard Fränkel – 1886 (1887) – 1923

Papierfabrik Richard Fränkel AG – 1923–1924

 

Opis

Młyn papierniczy w Waldhof (obecnie część Głuchołazów) istniał przed 1880 r. Początkowo papiernia należała do Ernsta Knöfela, a w 1880 r. została przejęta przez okolicznych przemysłowców – Stehera i Fränkela, którzy zainstalowali w niej maszynę papierniczą. Wytwarzali tam papier do drukowania oraz do pakowania. Nowi właściciele nie od razu zrezygnowali z produkcji ręcznej, bowiem przez następnych 6 lat w ich fabryce wykorzystywana była także jedna kadź czerpalna.

Od 1886 lub 1887 r. jedynym właścicielem fabryki był Richard Fränkel; wtedy też w głuchołaskim zakładzie ostatecznie zaniechano produkcji papieru czerpanego. Z początkiem lat 90. rozpoczęto w Głuchołazach wytwarzać kolorową bibułę, która obok produkowanych dotąd papierów weszła na stałe do oferty firmy.

Papiernia R. Fränkela była zakładem małym; według opisu z 1914 r. oprócz maszyny o szerokości 1,3 m wykorzystywano tam cztery holendry, dwa gniotowniki, warnik, rozwłókniacz, filtr i kalander o napędzie parowym (120 KM) i wodnym (30 KM). Przy zatrudnieniu 70 osób, wytwarzano tam tylko 1,5 tys. t papieru rocznie. Warto podkreślić, że asortyment wyrobów oferowanych przez zakład był stosunkowo duży; produkowano tam m.in. biały, szary i kolorowy papier rysunkowy, kartony na pudełka do zapałek i skoroszyty, papier afiszowy i pakowy.

Już w 1914 r. przedsiębiorstwo to miało duże trudności, które zmusiły właściciela do ogłoszenia upadłości, jednak jego likwidacji udało się wówczas zapobiec. W 1923 r. firma została przekształcona w spółkę akcyjną, ale zabieg ten nie polepszył jej położenia. U schyłku 1924 r. podjęto decyzję o zamknięciu przedsiębiorstwa. W ostatnim okresie działalności fabryka ta produkowała dziennie 5–6 t papierów i kartonów.

Wykaz publikacji i linki na temat obiektu:

Szymczyk M., Śląskie papiernictwo w okresie industrializacji kapitalistycznej, Duszniki-Zdrój 2000.

Szymczyk M., 100-lecie Fabryki Papieru w Głuchołazach, Duszniki-Zdrój 2002.

Lokalizacja fabryki była możliwa dzięki pomocy dr. Pawła Szymkowicza.

 

Opracowanie:

Maciej Szymczyk