Kownaty (niem. Kemnath)
Młyn papierniczy
Adres:
Lokalizacja na mapie orientacyjna - brak dokładnych danych
Kownaty woj. lubuskie
Lata działalności:
1804 - po 1850
Profil produkcji
papier czerpany
Wykaz właścicieli
- Daniel Gotthilf Müller – od 1804
- Hennig – ok. 1840
- firma Wenzel & Co – ok. 1850
Opis
Mistrz Daniel Gotthilf Müller, żonaty z Anną Dorotheą Krumbholtz, pracował jako mistrz w papierni w Lubniewicach (Königswald) w latach 1785-1800. Planował założyć nową papiernię w Kownatach (Kemnath) niedaleko Torzymia (Sternbergu). Prawdopodobnie chciał tam znaleźć nowe źródło utrzymania dla siebie i swojego syna Daniela Gotthilfa Ferdinanda. W tym celu w 1804 r. otrzymał od barona von Glaubitza kawałek ziemi w dolinie Ilanki (Eilang), z pustkowia, które popularnie nazywano „Pustynią Piaskową Kemnath” i rozpoczął budowę młyna papierniczego. Zaledwie po dwóch latach budynek spłonął. Jeszcze w tym samym roku Daniel Gotthilf Müller go odbudował
Małe strumienie z wrzosowiska koło Kownat miały dostarczać energię wodną; zgodnie z deklaracją założyciela, że chciał użyć „wody bez szkodliwych dodatków, aby nadać swojemu papierowi biel tak piękną, jak holenderska”, natomiast energia wodna była prawdopodobnie dostarczana przez większy strumień. W zamian za zezwolenie izby i starosty, Müller miał płacić rządowi roczny podatek w wysokości 40 talarów, ponieważ był również zobowiązany do płacenia renty swojemu panu baronowi. Ponieważ papiernie w nieodległych Rybocicach i Maczkowie od dawna cierpiały na niedobór szmat, Müller miał zaopatrywać się w surowiec w Saksonii i południowych Prusach.
Założyciel zaczynał z niewystarczającymi środkami, w 1805 r. produkował tylko szorstki i niewymiarowy papier, ponadto wyczerpał swoje zasoby na budowę domów robotniczych, wydając na to od 25 000 do 30 000 talarów, a dotacja w wysokości 4000 talarów, o którą prosił rząd, nie mogła zostać mu przyznana z powodu wybuchu wojny.
Jego plan stworzenia prężnego założenia nie powiódł się przez niewłaściwe wykorzystania kapitału. Niemniej jednak papiernia nadal istniała i ok. 1840 roku należała do papiernika Henniga.
Dziesięć lat później była własnością firmy Wenzel & Co, która zaprzestała działalności. Budynek papierni spłonął w 1867 roku.
Znaki wodne
Orzeł pruski, MUELLERSTAHL, DGM (inicjały Daniela Gotthilfa Müllera)