Stara Bystrzyca (niem. Altweistritz)
Fabryka tektury, Fabryka ścieru / ścieralnia

Adres:

Stara Bystrzyca 78
woj. dolnośląskie

Lata działalności:

przed 1899 - po 1948

Profil produkcji

tektura lita, ścier

Asortyment produkcji

ścier brązowy, ścier biały, tektura, podstawki pod kufle

Opis

Ścieralnia w Starej Bystrzycy powstała pod koniec XIX w. W książkach adresowych po raz pierwszy zapis o jej istnieniu pojawia się w wydaniu z lat 1899-1900; zakład był wówczas oddziałem firmy Prause & Co. mającej siedzibę w sąsiedniej miejscowości Nowa Bystrzyca. W 1917 lub 1920 r. ścieralnię kupił Franz Schneider – dyrektor fabryki papieru w Nowej Bystrzycy, który prowadził zakład wraz ze swoją żoną Ottilią. W czasach Schneiderów zakład zmodernizowano i wprowadzono produkcję ścieru białego. Część produkcji sprzedawano papierni, a z części powstawała na miejscu tektura z której od 1924 r. wytwarzano nowy asortyment – podstawki pod piwo. Inwestycje były kosztowne i spowodowały trudności finansowe. W 1929 r. zakład został przejęty przez Karla Lenharta. Do spółki z nim przystąpił dyrektor banku z Bystrzycy Kłodzkiej, niejaki Niessler. Firma Lenhart & Co. GmbH zatrudniała początkowo 50 osób, eksploatowała jeden ścierak i 3 tekturówki, a dziennie wytwarzała 5 ton białego ścieru, tekturę oraz podstawki pod szklanki z piwem. W 1936 r. nowym właścicielem fabryki został przedsiębiorca z Bystrzycy Kłodzkiej Victor Wolf. W połowie 1937 r. w zakładzie Wolfa eksploatowano ścierak, tekturówkę, 6 drukarek jednokolorowych oraz 2 automaty do druku wielokolorowego. Zatrudniano 21 pracowników i 1 urzędnika. Wg zestawienia z branżowej książki adresowej opublikowanej w 1940 r. zakład dziennie wytwarzał ok. 2 ton tektury, przetwarzanej na podstawki pod kufle.

Po II wojnie światowej wytwórnię znacjonalizowano i podporządkowano Fabryce Papieru w Nowej Bystrzycy. W 1947 r. papiernia ta weszła w skład Głuchołaskich Zakładów Papierniczych. Wg danych z 1948 r. park maszynowy zakładu był przestarzały i znajdował się w złym stanie technicznym. Wyjątek stanowiły urządzenia do druku podstawek pod kufle, jednak ich nie produkowano z powodu braku zapotrzebowania na taki asortyment. Wkrótce zakład zamknięto. Zabudowania leżące najbliżej rzeki z czasem wyburzono, a pozostałe obiekty pofabryczne wraz z budynkiem biurowym przebudowano na mieszkania (obecnie Stara Bystrzyca nr 78).

Opracowanie:

Maciej Szymczyk