Łódź, Stora Enso Poland S.A.
Fabryka tektury, Fabryka opakowań
Adres:
ul. Warecka 7
Łódź, woj. łódzkie
Lata działalności:
1965 - obecnie
Profil produkcji
tektura lita, tektura falista, opakowania tekturowe
Asortyment produkcji
- tektura falista, pudła i pudełka
Wykaz właścicieli
- Łódzkie Zakłady Wyrobów Papierowych – 1965–1995
- INTERCELL – 1993–2004
- Stora Enso – od 2004
Opis
Największą inwestycją w dziejach Łodzi w zakresie papiernictwa do dziś pozostają Zakłady Wyrobów Papierowych przy ul. Wareckiej na obszarze dawnej wsi Teofilów (obecnie północno-zachodnia część Łodzi). Przedsiębiorstwo to było zarazem pierwszą w powojennej Polsce dużą fabryką przetwórstwa papierniczego, wybudowaną od podstaw – wcześniej istniały w kraju liczne niewielkie zakłady przetwórcze, w których na ogół eksploatowano stare przedwojenne urządzenia. Na podjęcie decyzji przez władze gospodarcze Polski Ludowej o budowie w Łodzi nowoczesnych zakładów wytwarzających opakowania papierowe wpływ miał wzrost zapotrzebowania licznych branż na pudła z tektury falistej, stopniowo zastępujących skrzynie z drewna, metalu lub innych materiałów.
Do realizacji inwestycji w Łodzi przystąpiono w 1961 r., a po czterech latach – 20 lipca 1965 r. nastąpiło uroczyste otwarcie zakładu. Fabryka składała się z dwóch wydziałów: produkcji tektury falistej i pudeł oraz toreb papierowych, opakowań i zeszytów. Powstawały tam tektury trzy- i pięciowarstwowe, pudła, kartonaże, torebki m.in. na produkty spożywcze, papiery wzorzyste, a nawet papier światłoczuły „ozalid”, rolki do maszyn liczących (typu elwro, oka, anker, dalton), papier śniadaniowy, tektura wytłaczana. Według danych za 1989 r. zakład wytwarzał rocznie 19 tys. t tektury falistej i 18 tys. t kartonaży.
W latach 60. i. 70. XX w. zapotrzebowanie na tekturowe opakowania bardzo szybko wzrastało, w związku z czym łódzkie zakłady nie były w stanie wyprodukować wystarczającej ilości pudeł. Z tego powodu wybudowano wielkie zakłady o podobnym profilu produkcji w Kielcach. Ponadto wydziały przetwórstwa papierniczego wytwarzające tekturę falistą i opakowania uruchomiono również w Świeciu i Ostrołęce. Szczególnie dużo inwestycji w przetwórstwo papiernicze, będących już udziałem kapitału prywatnego, odnotowano w Polsce w ciągu ostatnich 20 lat.
Przez pierwsze dwie dekady istnienia Łódzkie Zakłady Wyrobów Papierowych uchodziły za przedsiębiorstwo stosunkowo nowoczesne. Jednak w latach 80. XX w., w związku z postępującym wyeksploatowaniem ciągów produkcyjnych przy jednoczesnym braku poważniejszych inwestycji w majątek produkcyjny, fabrykę spotykały coraz większe problemy techniczne. Przemiany ustrojowe zapoczątkowane w 1989 r. i przekształcenia centralnie sterowanej gospodarki socjalistycznej w wolnorynkową ujawniły konieczność poważnych inwestycji w starzejący się park maszynowy. Stało się to możliwe dopiero po sprywatyzowaniu zakładów. W 1993 r. nowym właścicielem przedsiębiorstwa stała się spółka Intercell zarządzająca zakładami celulozowo-papierniczymi w Ostrołęce (łódzka fabryka była tradycyjnym odbiorcą wytwarzanego w Ostrołęce papieru). Po prywatyzacji rozpoczął się okres wzmożonych inwestycji w urządzenia produkcyjne, dzięki czemu zakład zachował znaczącą pozycję na rynku producentów opakowań.
W 2004 r. po przejęciu polskich zakładów należących do spółki Intercell przez europejskiego potentata na rynku papierów i opakowań, firmę Stora Enso, łódzka fabryka również stała się własnością tego koncernu. Ostatnie lata w dziejach łódzkiej fabryki to okres dalszego unowocześniania parku maszynowego. Zakład w ostatnich latach wytwarza rocznie do 115 mln m tektury falistej, przetwarzanej na miejscu na opakowania, dając zatrudnienie około 150 osobom.
Wykaz publikacji i linki na temat obiektu:
Szymczyk M. , Polski przemysł papierniczy 1945–1989, Duszniki-Zdrój 2007.
Szymczyk M., Zarys dziejów przemysłu papierniczego w Łodzi, „Rocznik Muzeum Papiernictwa” 2015, t. 9.
Opracowanie:
Maciej Szymczyk