Asortyment produkcji

Za papier kancelaryjny płacono na początku XVII w. 2 talary i 9 srebrnych groszy za ryzę. W drugiej połowie XVIII w. papier duży kancelaryjny kosztował 2 talary i 20 gr.

Wykaz właścicieli

• Michael Peuthl – przed 1491
• Michel Bog
• Christoph Brückner
• Heinrich Rüdiger – 1680
• Christian Heinrich Rüdiger – około 1710
• Konrad Rüdiger – około 1729
• Johann Christian Zimmermann (dzierżawca) – 1695–1703
• Johann Friedrich Pohl – 1756

Opis

Znaki wodne papierni świdnickiej występują od 1491 r. – filigran przedstawiający dzika. Uznawana za jedną z najstarszych śląskich papierni (obok Wrocławia i Nysy). W czasie wojny trzydziestoletniej uległa dwukrotnie pożarowi (1632 i 1642) i została odbudowana dopiero około 1680 r. Odtąd działała bez większych przerw, aż do 1757 r. gdy podczas oblężenia miasta została zniszczona przez Austriaków. W Świdnicy po tych wydarzeniach nie odbudowano już papierni, natomiast świdnicki papiernik zbudował nowy młyn w Dolnej Bystrzycy. Papiernia świdnicka prawie przez cały okres istnienia była własnością papierników. W Świdnicy rozwijało się także drukarstwo.

Pierwszym świdnickim papiernikiem był Michał Peuthel, lokalny mieszczanin. Ówczesna papiernia mieściła się przy ul. Wrocławskiej. Można przypuszczać, że na przełomie XV i XVI w. młyn uległ zniszczeniu, gdyż w 1505 r. rada miejska udzieliła Peuthelowi pozwolenia na przebudowę zakupionego od Macieja Hartnäse młyna na papiernię. Budynek ów miał rodowód XIV-wieczny. Od tamtej pory papiernia prowadziła ożywioną działalność, od 1551 r. miała monopol na produkcję papieru na terenie księstwa jaworskiego i świdnickiego oraz zbiórkę szmat na tym terenie – przywilej ten został potwierdzony w latach 1573 i 1615 r. Nowy właściciel młyna miał płacić dla miasta corocznie (na św. Michała, 29 września), oprócz spoczywających na młynie innych obciążeń, 7 marek czynszu i przekazywać dwie ryzy najlepszego papieru. Odbudowy papierni po pożarze z okresu wojny trzydziestoletniej podjął się dzierżawca papierni wrocławskiej Henryk Rüdiger, człowiek energiczny i zamożny. On też zabiegał o odnowienie przywileju na zbiórkę szmat, bowiem w czasie zniszczenia świdnickiej papierni jej rejon przejęli szmaciarze z miejscowości podgórskich – spór o monopol na zbiórkę szmat ciągnął się blisko 100 lat, nawet po zniszczeniu papierni świdnickiej i przejęciu jej rejonu przez papiernię w Dolnej Bystrzycy.

Świdnickie papiery używano m.in. w Wiedniu, a także na całym terytorium Śląska, od Zgorzelca po Cieszyn. Ponadto eksportowano go na Wschód. Po zniszczeniach wojny trzydziestoletniej produkcja miała już zasięg wyłącznie lokalny, jednak później papiernia odzyskała znaczenie i sprzedawała papier na cały Śląsk.

Znaki wodne

Znak wodny – herb miasta przedstawiał tarczę czteropolową, w dwóch znajdowała się korona, w trzecim gryf, a w czwartym dzik. Filigran przedstawiający cały herb po raz pierwszy był spotkany w 1551 r. Najczęściej jednak występował sam dzik. Znak został skopiowany przez papierników z Opawy, wobec czego protestowali świdniccy papiernicy i w 1546 r. uzyskali przywilej gwarantujący młynowi świdnickiemu wyłączne prawo używania tego znaku. Znany jest też XVIII-wieczny filigran z herbem miasta i bardzo bogatą ornamentyką.

• dzik bez tarczy dł. 3-7 cm – 1491–1618
• dzik w tarczy wys. 3-6 cm – 1558–1622
• pełny herb miasta Świdnicy wys. 6-12 cm – 1551–1630 oraz 1694–1737
• dzik w tarczy lub bez. Kontrmarka – orzeł śląski z napisem Schweidnitz z datą lub bez – druga połowa XVIII w.
• orzeł śląski z data i napisem Schweidnitz bez kontrmarki (znaku na drugiej połowie arkusza)