Szczecin, Apis Sp. z o.o.
Fabryka papieru / papiernia, Fabryka celulozy / celulozownia, Fabryka ścieru / ścieralnia

Adres:

Stołczyńska 100
Szczecin, woj. zachodniopomorskie

Lata działalności:

(1910) 1953 - obecnie

Profil produkcji

papier maszynowy, masa celulozowa, tektura falista, papier higieniczno-sanitarny

Asortyment produkcji

  • celuloza siarczynowa, papier (do 1945)
  • ścier, papier gazetowy, drukowy, pakowy, podłożowy, toaletowy, kształtki do pakowania jaj (do 1989)

Wielkość produkcji:

Papier: 1953 r. – 3,3 tys. t, 1961 r. – 55,1 tys. t, 1968 r. – 79,4 tys. t, 1989 r. – 91,7 tys. t.

Ścier : 1989 r. – około 45 tys. t.

Kształtki do pakowania jaj: 70 mln szt.

W okresie PRL-u zakłady papiernicze w Skolwinie były jednym z większych producentów papierów w Polsce, o dziennej wydajności do 300 t papieru (rocznie około 100 tys. t).

Wykaz właścicieli

  • koncern Feldmühle – 1910–1945
  • Szczecińskie Zakłady Papiernicze SKOLWIN – 1950–1990
  • JSSK Papiernia Skolwin S.A. – 1991–1992
  • Fabryka Papieru Szczecin, Skolwin S.A. – 1992–2005
  • Norhaven A/S – 2005–2007
  • Przedsiębiorstwo Wielobranżowe APIS – od 2012

Opis

1910 – koncern Feldmühle buduje przy ujściu Odry do Zalewu Szczecińskiego (na obszarze zwanym Odermünde) zakłady celulozowo-papiernicze złożone z wytwórni celulozy siarczynowej, ścieralni i papierni. Produkcja została uruchomiona już w 1911 r., a w następnych latach, dzięki intensywnej rozbudowie, zakłady Odermünde stały się jednym z największych kompleksów przemysłowych w branży papierniczej na obszarze Europy.

1945 – po zajęciu Szczecina przez wojska sowieckie, nastąpił demontaż maszyn przez Rosjan i wywóz do ZSRR.

1950 – polskie władze rozpoczęły odbudowę, a właściwie budowę nowej papierni. Zdołano wykorzystać teren po dawnych zakładach celulozowo-papierniczych oraz częściowo zabudowania. Wszystkie ważniejsze urządzenia produkcyjne zostały zakupione i zainstalowane po wojnie.

1950 – odbudowano ścieralnię i wyposażono ją w 4 ścieraki łańcuchowe firmy J.M Voith, 3 ścieraki śrubowe firmy FAMPA z Cieplic i 2 ścieraki magazynowe; wydajność ścieralni – 160 t/dobę.

1953 – uruchomiono maszynę papierniczą nr 2 do produkcji papierów drukowych dostarczoną przez firmę J.M. Voith. Urządzenie o szerokości 3,55 m i prędkości roboczej do 250 m/min posiadało wydajność do 60 t papieru na dobę.

1954 – uruchomiono maszynę papierniczą nr 1 firmy J.M. Voith, do produkcji papierów gazetowych. Urządzenie o szerokości 5,45 m, prędkości roboczej do 450 m/min, wydajności do 135 t papieru na dobę.

1955 – oddano do eksploatacji maszynę papierniczą nr 3 firmy Valmet, do produkcji papierów pakowych, podłożowych. Urządzenie o szerokości 3,2 m, prędkości roboczej do 250 m/min, wydajności około 25 t na dobę.

1963 – uruchomiono maszynę nr 4 skonstruowaną przez cieplicką firmę FAMPA, do produkcji papierów pakowych z makulatury. Szerokość robocza urządzenia wynosiła 3,2 m, a wydajność 45 t na dobę.

1968 – uruchomiono maszynę nr 5 skonstruowaną przez FAMPĘ. Urządzenie o szerokości roboczej 2,95 m i prędkość 350 m/min wytwarzało papier toaletowy. Jej wydajność sięgała 28 t na dobę.

1974 – uruchomiono produkcję kształtek do pakowania jaj.

Brak większych inwestycji w latach 70. i 80. XX w. Intensywna eksploatacja ciągów produkcyjnych doprowadziła do stopniowej dekapitalizacji papierni. Jednocześnie przedsiębiorstwo (podobnie jak większość państwowych przedsiębiorstw) w latach 80. prowadziło działalność w dużym stopniu na kredyt.

Losy zakładów po 1989 r.

Wysokie zadłużenie przedsiębiorstwa oraz zły stan techniczny ciągów produkcyjnych nie sprzyjał korzystnej prywatyzacji szczecińskich zakładów papierniczych. Po przeprowadzonej komercjalizacji, dopiero na początku XXI w. nastąpiła ich prywatyzacja.

2005 – papiernia zostaje przejęta przez duńską firmę Norhaven A/S; wprowadzono wówczas nazwę papierni Skolwin Paper International.

2007 – Norhaven wycofuje się z prowadzenia papierni i ogłasza jej upadłość.

2015 – inwestycje w papierni rozpoczyna firma APIS.

2016 – modernizacja jednej z maszyn i uruchomienie produkcji brązowych papierów makulaturowych na tekturę falistą. Zakład zatrudnia około 120 pracowników.

Wykaz publikacji i linki na temat obiektu:

Szymczyk M., Polski przemysł papierniczy 1945–1989, Duszniki-Zdrój 2007.

https://www.rynekpapierniczy.pl/artykul/reaktywacja-papierni-skolwin-881

To był jeden z największych zakładów przemysłowych w Szczecinie.

 

Opracowanie:

Maciej Szymczyk