Szczytna
Fabryka papieru / papiernia, Fabryka ścieru / ścieralnia
Adres:
Szczytna, woj. dolnośląskie
Lata działalności:
przed 1866 - przed 1902
Profil produkcji
papier maszynowy, ścier, papier pakowy
Asortyment produkcji
- ścier drzewny
- brązowy papier pakowy ze ścieru drzewnego
Wykaz właścicieli
- rodzina Löbbecke – 1866
- W. Löbbecke – 1872
- spółka Wittig & Wöllmer – 1883
- firma Haber – 1896
Opis
Zakład papierniczy w Szczytnej zlokalizowany był nad rzeką Bystrzycą Dusznicką, w pobliżu miejsca, w którym pod koniec XIX w. wybudowano dworzec kolejowy. Pierwsza wzmianka o fabryce ścieru, należącej wówczas do rodziny von Löbbecke, znajduje się w regionalnym zestawieniu zakładów przemysłowych z 1866 r. Była to zatem jedna z pierwszych wytwórni masy drzewnej do celów papierniczych na terenie ziemi kłodzkiej. W książce adresowej niemieckiego przemysłu papierniczego z 1872 r. jest mowa o fabrykach należących do W. Löbbecke, które produkowały ścier. Podobne informacje były powielane w kolejnych książkach adresowych, aż do połowy lat 80. XIX w. Na podstawie tych informacji można przypuszczać, że ścier produkowany w zakładzie (lub zakładach) sprzedawany był początkowo innym papierniom.
W 1883 r., gdy zakład należał już do spółki Wittig & Wöllmer, zainstalowano w nim maszynę papierniczą, na której wytwarzano brązowy papier pakowy ze ścieru pozyskiwanego we własnej ścieralni. Po raz ostatni w zestawieniu branżowym papiernia i ścieralnia w Szczytnej figurują w 1894 r. Z kolei w lokalnym piśmie z 1896 r. widnieje informacja, że fabryka została wydzierżawiona firmie Haber ze Zwierzyńca koło Oławy na dwa lata i wkrótce będzie uruchomiona. Zakładu nie udało się uruchomić na długo, gdyż w kolejnych branżowych książkach adresowych o tej papierni nie pojawiły się już żadne informacje. W 1902 r. zabudowania papierni wraz z przyległym terenem w okolicach dworca kolejowego kupiła firma F. Rohrbach i Karl Böhme, z zamiarem wybudowania nowej szlifierni szkła. Notatka ta, pomimo że pojawiła się już po zamknięciu papierni, pozwoliła ustalić lokalizację tego zakładu.
Wykaz publikacji i linki na temat obiektu:
Szymczyk M., Zarys dziejów przemysłu papierniczego na ziemi kłodzkiej do 1945 r., „Rocznik Muzeum Papiernictwa” 2020, t. XIV, s. 25–26. https://www.dbc.wroc.pl/dlibra/publication/155459/edition/116518/content
Neue Papierfabriken, „Wochenblatt für Papierfabrikation” 1884, nr 5, s. 170.
Opracowanie:
Maciej Szymczyk